فرهنگ لغات و اصطلاحات برنامه ریزی عصبی – زبانی M
Map is not the Territory
نقشه، سرزمین نیست.
“نقشه، سرزمین نیست”، مهم ترین پیش فرض ان ال پی است. این پیش فرض ریشه در نوشته های آلفرد کورزیبسکی دارد. او در سال 1933 چنین نوشت: “یک نقشه، همان سرزمینی نیست که نشان می دهد، بلکه اگر به درستی بگوییم، نقشه همان ساختاری را نداردکه یک سرزمین دارد”.
این نوشتۀ کورزیبسکی به این معناست که درک و نگرش ما از واقعیت، همان خود واقعیت نیست، بلکه برداشت ما از واقعیت در نتیجۀ “نقشۀ” ذهنی ماست. این نقشۀ ذهنی نشان می دهد چگونه محیط بیرونی خود را مشاهده می کنیم و در ذهن خود آن را به تجسم در می آوریم، و اینکه چگونه آنچه را می بینیم، می شنویم، و حس می کنیم در ذهن خود کدبندی می کنیم، از آن خاطره ایجاد می کنیم، و زمانی که لازم باشد آن خاطره را به یاد می آوریم، یا آن را از طریق زبان بیان می کنیم.
Matching
همانند سازی
همانند سازی در ان ال پی به معنای تطبیق ابعاد مختلف رفتار دیگری به منظور تقویت راپور است. به منظور بالا بردن کیفیت ارتباط با دیگری لازم است به طور آگاهانه عمل همانند سازی را انجام دهید. همانند سازی می تواند در زمینه های مختلفی مانند علائق، باورها، ارزش ها، الگوهای فکری و رفتاری فرد مخاطب باشد.
Meta Model
مدل متا
مدل متا مجموعه از از الگوهای زبانی در ان ال پی است. مدل متا روشی است که کمک های زیادی به منظور دست یافتن به اطلاعات درونی می کند. مدل متا یکی از اولین دستآورد های ان ال پی است که جان گریندر و ریچارد بندلر با تمرکز و مطالعۀ الگوهای زبانی ویرجینیا ساتیر و فریتز پرلز به آن پی بردند و ثمرۀ مطالعات آنان در اولین کتاب آنان در سال 1975 با عنوان “ساختار جادو” منتشر شد.
Meta Programs
برنامه های متا
برنامه های متا فرایندهای ذهنی عمیق است ک سایر فرایندهای ذهنی را مدیریت و هدایت می کند.
Metaphor
متافور
ان ال پی، واژه متافور یا استعاره را شامل تشبیه، تمثیل، کنایه، داستان، ضرب المثل و لطیفه می داند. متافور به صورت ساده ممکن است شامل چند کلمه یا جملۀ کوتاه باشد، در حالی که یک متافور پیچیده ممکن است شامل داستانی باشد که معانی مختلفی را در خود در بر دارد. متافور این امکان را ایجاد می کند که از سد ذهن خودآگاه فرد مخاطب بگذرد و با ذهن ناخودآگاه او ارتباط مستقیم برقرارکند.
Milton Model
مدل میلتون
د مدل میلتون یکی از مجموعه الگوهای زبانی در ان ال پی است. مدل میلتون، بر خلاف مدل متا، به کلیات توجه دارد و زبانی ابهام آور و خالی جزئیات است.
Mind Reading
ذهن خوانی
ذهن خوانی یکی از الگوهای زبانی مدل متا و مدل میلتون در ان ال پی است. در ذهن خوانی طوری صحبت می کنید که گویی از درون ذهن دیگری خبر دارید. در حالی که این شما هستید که آنچه در ذهن خود دارید از ذهن دیگری می خوانید.
Mirroring
بازتاب تصویری
بازتاب تصویری همان عمل همانند سازی است، با این تفاوت که همانند سازی در موارد متعددی به کار می رود، در حالی که بازتاب تصویری در سطح حرکات بدن مورد استفاده قرار می گیرد. به این معنا که گویی به آینه نگاه می کنید و هر حرکتی را که مخاطب تان انجام می دهد، درست همان عمل را انجام می دهید. مثلاً اگر مخاطب دست راست خود را بالا می برد، شما دست چپ خود را می برید. در حالی که در عمل همانند سازی، ممکن است دست راست یا چپ خود را بالا ببرید بدون اینکه بخواهید حرکت دست مخاطب عیناً تقلید کنید. در اینجا حرکت دست شما عکس العملی است که می خواهید با او همگام شوید.
Mismatching
عدم همانند سازی یا قطع همانند سازی
عدم همانند سازی یا قطع همانند سازی تکنیکی است که به هنگام راپور از آن ایتفاده می سود. عدم همانند سازی و قطع همانند سازی را مانند همانند سازی، در هر زمانی که تشخیص دهید می توانید از آن استفاده کنید. این تکنیک زمانی به کار می رود که نمی خواهید با کسی ارتباط برقرار کنید یا می خواهید ارتباط جاری را قطع کنید.
Modal Operators
حالت های چگونگی
حالت های چگونگی یکی از الگوهای زبانی مدل متا است و از آنجاییکه نوعی تعمیم دادن است و برای هر رفتاری یک قاعده و قانون کلی قائل است. اساساً دو نوع حالت چگونگی وجود دارد: حالت های توانایی و حالت های التزامی.
Modeling
مدل سازی
بسیاری از تکنیک ها و روش های ان ال پی از فرایندی به نام “مدل سازی” نشأت می گیرد. در واقع اولین رویکرد ان ال پی با مدل سازی مرتبط بوده است، یعنی زمانی که بنیانگذاران ان ال پی در حال کشف تکنیک های ان ال پی بودند، نیت و هدف اصلی آن ها مدل سازی بوده است. آن ها در پی کشف چگونگی به کارگیری روش هایی بودند که از سوی برخی از افراد موفق در حوزه های مختلف مورد استفاده قرار می گرفت. فرایند مدل سازی در ان ال پی شامل شناسایی چگونگی عملکرد ذهن (عصبی) و تحلیل الگوهای زبانی (زبانی) در شکل گیری رفتار است. نتایج این عملکردها و تحلیل ها در چارچوب برنامه هایی (برنامه ریزی) ارائه می شود که می تواند آنچه که به صورت مفاهیم در ذهن است از طریق زبان و رفتار به اجرا گذارد.
Model of the world/Model of the reality
مدل ذهنی از جهان / یا واقعیت
برداشت ما از محیط بیرونی، از جمله از وقایع، حوادث و رفتار دیگران، بستگی به کیفیت نظام های تجسمی در درون ذهن مان دارد. زمانی که با حادثه یا واقعه ای بیرونی مواجه می شویم، یعنی آنچه را که می بینیم، می شنویم و حس می کنیم، با تجسم های ذهنی خود تلفیق می کنیم. تعامل بین اطلاعات بیرونی و تجسم های درونی، دیدگاه ما را نسبت به حادثه یا واقعه مشخص می کند. در واقع ما با معیارهای درونی دنیای بیرونی را ارزیابی می کنیم. ان ال پی این برداشت و نگرش ما از محیط بیرونی را “مدل ذهنی از واقعیت” یا “مدل ذهنی از جهان” می نامد.
Modelling Period
دورۀ الگوبرداری
در دورۀ “الگوبرداری”، یعنی بین هشت تا سیزده سالگی، فرد به طور خودآگاه و ناخودآگاه از رفتار دیگران الگوبرداری می کند. در طی این سال ها او آگاه به رفتار دیگرانی می شود که در اطرافش هستند و در نتیجه از رفتار کسانی که برایش الگو هستند الگوبرداری می کند. ارزش ها و باورهایی که در این سنین در ذهن او جای می گیرد اهمیت زیادی در شکل دهی شخصیت او دارند. دوره الگوبرداری یکی از مباحث خط زمانی در ان ال پی است.